Năm 2008, quy định “ngực lép” không được lái xe do Bộ Y tế ban hành đã bị dư luận phản ứng. Nay quy định này lại được Bộ Y tế và Bộ GTVT một lần nữa đưa ra trong dự thảo Thông tư liên tịch quy định tiêu chuẩn sức khỏe người lái xe, khám sức khỏe định kỳ đối với người lái xe ô tô… (sau đây gọi tắt là dự thảo).
Nói không với thấp bé, nhẹ cân
Theo dự thảo, để tham gia thi lấy bằng lái ô tô, xe máy, người dân cần phải vượt qua 83 tiêu chuẩn về sức khỏe. Trong đó, có những tiêu chuẩn kỳ lạ như: Muốn được cấp giấy chứng nhận sức khỏe để lái xe máy 50 cm3 trở lên (bằng lái A1, B1) thì bộ ngực phải đảm bảo có số đo không dưới 72 cm.
Ngoài ra, dự thảo cũng quy định theo hướng người có “ngực to” sẽ có nhiều cơ hội để được “lái xe to”. Cụ thể, nếu ngực ở ngưỡng 74-76 cm thì được cấp bằng lái xe hạng A3, A4, B2; còn to hơn nữa sẽ đủ điều kiện lái xe siêu trường, siêu trọng hạng C, D, E, F, A2…
Theo dự thảo, người thấp bé, nhẹ cân, có chiều cao dưới 1,45 m được xếp vào nhóm không đủ điều kiện lái xe máy 50 cm3 trở lên. Ảnh: HTD
Chưa dừng lại, những người thấp bé, nhẹ cân, có chiều cao dưới 1,45 m cũng bị dự thảo xếp vào nhóm không đủ điều kiện được lái xe máy 50 cm3 trở lên. Còn nếu chiều cao đạt nhưng trọng lượng cơ thể không đạt mức tối thiểu 40 kg, người dân cũng không đủ điều kiện để được lái xe. Và cũng như tiêu chuẩn “ngực to được lái xe to”, người càng cao, càng nặng thì càng có cơ hội để lái xe to và dài. Trong đó, nếu cao 1,62 m và nặng 47 kg trở lên thì sẽ được cấp bằng C, D, E, F, A2...
Lực sĩ mới được lái xe
Một số tiêu chuẩn về sức khỏe trong dự thảo đang gây ra nhiều tranh cãi
Chỉ to, cao, nặng thôi vẫn là chưa đủ, bởi dự thảo còn yêu cầu người thi bằng lái xe phải có sức khỏe như “lực sĩ”. Cụ thể, muốn lái xe máy thì cả đàn ông, đàn bà phải có lực kéo thân là 70 kg, lực bóp tay thuận 26 kg, lực bóp tay không thuận là 24 kg.
Anh Nguyễn Văn Ngọc - chủ một trung tâm thể hình ở đường Hai Bà Trưng, Hà Nội cho rằng đây là một quy định hết sức vô lý. “Nam giới có thể dễ dàng vượt qua được quy định trên nhưng với nữ giới thì quá khó. Ngay cả đối với phụ nữ khi mới tham gia tập thể hình cũng chỉ có thể kéo được được khoảng 60-65kg, lực bóp tay cũng chỉ đạt 23-24 kg thôi. Phải tập một thời gian dài họ mới có thể nâng cao được khả năng bóp và kéo” - anh Ngọc nói.
Ông Khương Kim Tạo, Phó Chánh văn phòng Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia, cũng tỏ ra hết sức ngỡ ngàng với những đề xuất trên. “Ô tô, xe máy bây giờ từ cần số, vô lăng, tay lái đều điều khiển được một cách nhẹ nhàng chứ có phải như thời xa xưa đâu mà đặt tiêu chuẩn lực bóp, lực kéo cao đến thế. Hơn nữa, theo nhận định của tôi thì nguyên nhân gây tai nạn không phải do người “ngực lép”, lực bóp, lực kéo yếu gây ra” - ông Tạo nói.
Da liễu, suy thận cũng khó được lái
Ngoài những tiêu chuẩn trên, dự thảo cũng xếp những người bị các bệnh da liễu, truyền nhiễm như bị vảy nến, vảy cá, nhiễm nấm có khả năng lây lan, da liễu mạn tính... vào nhóm không đủ điều kiện sức khỏe để cấp bằng lái xe hạng A2, A3, A4, B2, C, D, E, F... Cùng đó, những người bị bệnh trĩ độ I trở lên cũng bị xếp vào nhóm không đủ điều kiện lái xe ô tô tải nặng.
Ngay cả những người có vấn đề về hệ tiêu hóa như loét dạ dày - tá tràng có biến chứng chảy máu hoặc đã mổ nhưng kết quả không tốt; hay viêm loét, hẹp thực quản; giãn tĩnh mạch thực quản; viêm loét đại tràng xuất huyết; rò hậu môn, nứt kẽ hậu môn; áp xe gan, xơ gan... những người suy thận (theo từng cấp độ bệnh) cũng bị xếp vào nhóm “không đủ điều kiện” lái xe theo từng hạng xe...
Chẳng có chứng cứ nào khẳng định “ngực lép” hay gây tai nạn
Khi đọc dự thảo, tôi thấy có quá nhiều điều bất hợp lý. Dường như chúng ta đã lắp ghép một cách quá máy móc những tiêu chuẩn đã có từ thời xa xưa mà chưa tính toán xem hiện nay những quy định đó có còn phù hợp hay không.
Về những nguyên nhân gây ra TNGT, theo phân tích của chúng tôi thì chủ yếu là do ý thức kém chứ đâu phải do những người “chân yếu, tay mềm”, vòng ngực nhỏ, lực kéo thấp gây ra. Tôi khẳng định đến nay chưa có bất kỳ bằng chứng nào khẳng định những người có vòng ngực dưới 72 cm lái xe sẽ không an toàn cả.
Cái quan trọng nhất mà bộ tiêu chuẩn về sức khỏe cần hướng đến là phải ngăn chặn bằng được tình trạng lái xe nghiện ma túy, cụt tay, cụt chân… nhưng vẫn được cấp bằng lái. Còn đối với những tiêu chuẩn khác như “ngực lép”, lực bóp, kéo đẩy thì cần phải điều chỉnh lại cho phù hợp hơn.
Ông KHƯƠNG KIM TẠO, Phó Chánh văn phòng Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia |
“Ngực lép” không được lái xe trên 50 phân khối
Dư luận chưa hết băn khoăn với quy định người thấp bé, nhẹ cân không được đi xe máy trên 50 cc, giờ lại “choáng" với quy định về... bộ ngực: Người có vòng đo ngực trung bình dưới 72cm không được cấp bằng lái hạng A1, tức cũng không được đi xe trên 50 cc.
Ông Trần Quý Tường, Phó Cục trưởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh (Bộ Y tế), cho rằng đây là tiêu chuẩn cần thiết đảm bảo sức khỏe người lái xe và an toàn giao thông.
Thưa ông, cơ sở nào quy định người đi xe máy trên 50 cc phải có số đo ngực trung bình không được nhỏ hơn 72cm?
Chỉ số đó là một trong nhiều quy định tiêu chuẩn về thể lực. Khi xây dựng bản tiêu chuẩn này, chúng tôi đã áp dụng nguyên tắc đầu tiên là tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người lái xe. Bản tiêu chuẩn sức khỏe cũng phải phù hợp với điều kiện thực tế ở Việt Nam và cập nhật các quy định quốc tế.
Năm 2001, Bộ Y tế đã ban hành bản “Tiêu chuẩn sức khỏe người điều khiển phương tiện giao thông cơ giới”, trong đó có quy định: Người điều khiển các loại xe máy chuyên dùng, máy thi công đường bộ hoặc có nhu cầu tham gia giao thông đường bộ, xe ôtô... phải đảm bảo các chỉ số vòng ngực trung bình là 79cm...
Đối với những người đủ chiều cao, cân nặng lại có vòng ngực quá bé thì sao? “Ngực lép” ảnh hưởng gì đến sức khỏe, thưa ông?
Khi xây dựng những tiêu chuẩn mới này, chúng tôi cũng đã tính đến những người không đủ chiều cao, cân nặng... Nhưng những đối tượng đó không nhiều, họ cũng phải chấp nhận thiệt thòi vì chuyện an toàn giao thông. Tuy nhiên, theo ý kiến một số chuyên gia, hiện trên thế giới đã có các loại xe đặc thù được thiết kế dành cho người có chiều cao đứng thấp hoặc nhẹ cân. Sau này nếu những loại xe này được nhập vào Việt Nam thì Bộ Y tế sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan để xem xét và có quy định bổ sung các tiêu chuẩn phù hợp với thực tiễn.
Đây là văn bản quy định khung (cứng) về tiêu chuẩn sức khỏe chứ không thể nói rõ trừ những trường hợp ngoại lệ như nhà báo vừa hỏi. Trong trường hợp đó, bác sĩ sẽ dựa vào tình hình sức khỏe cụ thể để có quyết định cuối cùng. Bác sĩ phải lý luận thêm lý do vì khuyết tật bẩm sinh hay vì nguyên nhân nào đó nên chỉ số vòng ngực mới “lép” như vậy.
Còn lý do tại sao ngực “lép” lại ảnh hưởng đến sức khỏe ư? Theo nhiều tài liệu nghiên cứu, vòng ngực là một trong những chỉ số đánh giá thể trạng sức khỏe của một người bởi nó có chức năng hô hấp. Cả nam và nữ nếu có độ giãn nở của phổi lớn, có nghĩa là đường hô hấp tốt thì vòng ngực sẽ lớn. Tuy nhiên, chỉ số này có thể thay đổi nếu sau này các cơ sở khám chữa bệnh có ý kiến.
Nhưng bản tiêu chuẩn không phân biệt nam hay nữ?
Lúc đầu chúng tôi cũng đã xây dựng mỗi giới có một bản tiêu chuẩn quy định các chỉ số sức khỏe riêng nhưng phương tiện giao thông thì chỉ có một loại và dùng chung cho cả hai giới. Vì vậy, sau 11 lần dự thảo, xin góp ý kiến, chúng tôi đã thống nhất bản tiêu chuẩn sức khỏe “chuẩn” này áp dụng cho tất cả người tham gia phương tiện giao thông.
Tuy nhiên, bản tiêu chuẩn chủ yếu dành cho bác sĩ, để có thêm căn cứ về chuyên môn trong quá trình khám bệnh cho người tham gia giao thông. Không phải việc gì cũng có thể hoàn thiện ngay từ đầu được, chúng tôi sẽ tiếp tục lấy ý kiến đóng góp, sửa đổi.
Bản quy chuẩn còn yêu cầu muốn lái xe trên 50cc phải có lực bóp tay đạt 26kg, lực kéo thân dưới đạt 70kg. Ai sẽ kiểm tra, thẩm định các tiêu chuẩn này cho người lái xe?
Theo quy định Thông tư số 13 của Bộ Y tế năm 2007, bất kể cơ sở khám chữa bệnh nào (công lập hoặc tư nhân) nếu có đủ tiêu chuẩn, điều kiện của cơ sở khám sức khỏe cũng có thể khám sức khỏe để cấp giấy phép lái xe. Ngoài ra, bản tiêu chuẩn mới lần này yêu cầu các cơ sở đó phải có thêm trang thiết bị như lực kế bóp tay, máy đo thị trường, máy đo thính lực, máy điện tim và máy đo thông khí phổi. Mấy tiêu chuẩn này các bệnh viện tuyến huyện cũng đủ điều kiện. Giám đốc cơ sở y tế sẽ tự quyết định việc tham gia khám sức khỏe để cấp giấy phép lái xe và chịu trách nhiệm về quyết định của mình, chịu sự thanh tra, kiểm tra của cấp có thẩm quyền.
Vậy bao giờ văn bản tiêu chuẩn khám sức khỏe sẽ chính thức được áp dụng đại trà? Người muốn đổi bằng lái xe thì sao?
Bộ Y tế đã gửi Chính phủ, chỉ chờ có quyết định chính thức thôi. Sau 15 ngày Chính phủ ra công báo, văn bản mới sẽ được áp dụng.
Trong tháng 11, Bộ sẽ tổ chức hai lớp tập huấn tại hai miền Nam và Bắc để nói rõ về chuẩn sức khỏe cho đại diện các Sở Y tế, các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế, bệnh viện đa khoa các tỉnh...
Xin cảm ơn ông!
Ngực to chưa hẳn hơn "ngực lép"
Tiến sĩ Cao Văn Thịnh, Trưởng khoa Ngoại lồng ngực - Mạch máu, Bệnh viện Nhân dân 115 (TPHCM): “Lép” nhưng không bệnh, đâu có sao!
Chức năng hô hấp phụ thuộc nhiều khía cạnh, trong đó có lồng ngực. Tuy nhiên, lồng ngực phải đi đôi với nhiều yếu tố khác mới kết luận một người có bị hạn chế hô hấp hay không. Một trong những khía cạnh cần phải kiểm tra là đo chức năng hô hấp và xem xét bệnh lý về phổi. Có nhiều người lồng ngực rất tốt nhưng lại mắc bệnh phổi thì không thể bằng một anh lồng ngực... không đủ 72cm. Nếu đưa ra quy định cứng nhắc, không kèm với các khía cạnh khác (chức năng hô hấp và bệnh lý của phổi) thì sẽ không thuyết phục người dân.
Tiến sĩ Trần Văn Ngọc, Trưởng khoa Hô hấp Bệnh viện Chợ Rẫy (TPHCM): Thà “lép” nhưng tỉnh táo
Đường kính hoặc chu vi lồng ngực không ảnh hưởng đến chức năng hô hấp mà chức năng hô hấp chỉ bị ảnh hưởng bởi sự biến dạng lồng ngực như gù, vẹo cột sống, lõm lồng ngực. Những bệnh lý mạn tính về hô hấp cũng ảnh hưởng đến chức năng hô hấp. Do đó để đánh giá một người có khả năng lao động, làm việc hoặc điều khiển xe ôtô phân khối lớn hay không thì cần giám định y khoa để xem tình trạng hô hấp chứ bản thân chu vi lồng ngực không thể đánh giá được người đó có suy hô hấp hay ảnh hưởng đến tim, mạch.
Nếu có hạn chế phần nào chức năng hô hấp thì con người vẫn có thể sử dụng xe ôtô phân khối lớn, miễn tỉnh táo và đủ khả năng điều khiển giao thông. |
Theo Tố Như
Pháp luật TPHCM
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét